Nā manaʻo a me nā manaʻo

He hālāwai kūpono me kahi hoaaloha o ka'ōpio, ka mea a mākou iʻike pinepine ai; ka pilikia ma ke ala; 'ōlelo i ka poʻe hoʻoloheʻole; ka "mom" mua "makua" paha mai ka waha o ke keiki - he nui nā hanana i nā lā a pau e hoʻonāukiuki i ko mākou mau manaʻo. Ua hilahila mākou iā lākou, makaʻu ke nānā aku i nā mea hōʻino mai kaʻaoʻao mai, e hoʻokuʻu iā mākou iho a manaʻo e pule mākou iā lākou. A ke hāpai nei nā manaʻo i kēia manawa a hiki hou iā mākou.

Nā Kūlana Kū'ēʻelua

Malia paha ua ulu mākou i loko o kahi kaiaulu i hiki ai i ka mana e hoʻoholo i nā manaʻo o kekahi - - "e hoʻomalu iā ia iho" - ua manaʻoʻia he pono. Ke hoʻomalu iāʻoe iho, e like me kahi kiaʻi kiaʻi, hoʻomanaʻo pinepine iā mākou:ʻaʻole pono e hana i nāʻano noʻonoʻo,ʻaʻole hiki iāʻoe ke hōʻike i ka huhū i kou huhū, ponoʻoe e hūnā i kou makaʻu, kāohi i ka hauʻoli a me ka hauʻoli. ʻO nā manaʻo hoʻoikaika o ka naʻau paha, he mea kūponoʻole ia, he maka'āinana, he naʻaupō aʻikeʻia hoʻi he hōʻailona o ko mākou nāwaliwali. ʻAʻole nui nā kumu'ē aʻe: he mea hauʻoli a hopohopo paha ka mea iʻikeʻia e nā poʻe i hala i kekahi mauʻano. No laila, he mea kūlohelohe ka uēʻana a me ka mele slogans ma ke kahua pīpeku ma ke kahua pāʻani a iʻole e hōʻoluʻolu i ka pākeke, kahi e hoʻoneʻe ai ke kai eʻe i kahi kahakai maluhia. Akā, e'ōlelo, e hula ana ma ke keena i ka manawa o ka hoʻolahaʻana, e hōʻoluʻolu iho,ʻaʻole iʻaeʻia - no ka mea,ʻaʻole i'āponoʻia a hōʻike nui i ko lākou kaumaha.

ʻO ke ahonui ponoʻole ka mea e hoʻokumu ai i kahi hōʻoluʻolu hoʻonaʻauao no mākou:ʻo nā hōʻailona hōʻike o nā manaʻo e hoʻonuanu i nā moku (kahiʻike pōkole lōʻihi) a hoʻoponopono iā ia. Akā, i ka manawa like, hoʻonāukiuki ka hopena i ka hoʻohaunaeleʻana, e hana ana i ka pīpilikia weliweli ma waena o nā manaʻo a me keʻano o kā mākou hana.

ʻO ka poʻe i loaʻa i ko lākou mau manaʻo pono'ī i ka nohoʻana, i kekahi manawa e ho'āʻo ana e "emo" me ke kōkua o kahi pilikino pilikino. He nui ka poʻe e hōʻino ana iā lākou iho, no ka nui o kaʻike o ko lākou mau mākua, ka mea i "kūponoʻole" iā lākou. Akāʻaʻole lākou iʻike a poina paha i ka mea nui o keʻano o nā manaʻo no ko kākou ola. Mahalo iā lākou, hōʻike mākou i ko mākouʻoiaʻiʻo "I" a lilo i maʻalahi i nā poʻe'ē aʻe. Eia kekahi, he pono nā manaʻo e ola ai. Ua'ōlelo muaʻo Charles Darwin e pili ana ka manaʻo o ka naʻau i ka pilikino-kumu pilikino. *. Hiki i nā holoholona i hānauʻia me nā manaʻo e hōʻike i kaʻike e pili ana i ka manaʻo o kekahi mea'ē aʻe, ma nāʻano paʻakikī, kōkua i ka hana me ka noʻonoʻo me ka noʻonoʻo ole. Ma kēiaʻano, e hoʻopau i ko mākou mau manaʻo, pono mākou e pilikia, no ka mea, he pāʻani ko lākou a pau.

Ka makaʻu


hōʻike mai iā mākou i ka hopena maoli a iʻole i manaʻoʻia. Hoʻopiliʻo ia i kahi mea koʻikoʻi no ko kākou ola i kēia manawa. ʻAʻole ka makaʻu wale i kaʻike, akā, hāʻawi pū i ke kino i nā kauoha: alakaʻi ia i ke koko i nā wāwae, inā pono e holo, aiʻole i ke poʻo, inā pono e noʻonoʻo. E like me keʻano, hopohopo ka makaʻu i ko mākou ikaika, akā naʻe i kekahi manawa, ua lilo ka hopena i mea e kū'ē ai: hōʻohoʻia mākou i ka manawa e hoʻoholo ai i kahi e hana ai i kahi kūlana.

ʻO ka huhū


i kekahi manawa e uluhua me ke kolohe, hiki iā ia ke hoʻonāukiuki. ʻO ka mea maʻamau,ʻo kēia manaʻo e uhi i kekahi kanaka ke kānaluaʻo iaʻaʻole i mālama ponoʻiaʻo ia (a ke ola mau nei kekahi poʻe me kēia manaʻo). Akā, hiki i ka huhū a he pono:ʻo ia ke kumu o ka hoʻokuʻuʻiaʻana o nā hormoni i loko o ke koko (pēlā i ka adrenaline), aʻo lākou, i ka manawa, hāʻawi lākou i ka puʻupuʻu ikaika o ka ike. A laila eʻike mākou i ko mākou ikaika, keʻike nei mākou i ka wiwoʻole a me ka hilinaʻi pono'ī. Eia hou, ke haʻi mai nei ka huhū iā mākou ua hiki mākou i kekahiʻaoʻao ma kahi e hiki ai iā mākou ke ho'ōki i ko mākou hoʻoikaikaʻana iā mākou - ma keʻano, ua hoʻololi i ka hōʻike o ka hanaʻino.

Kaumaha


kōkua iāʻoe e pakele i kaʻikeʻana i ka nalowale (kahi kanaka kokoke, kekahi mauʻano ma loko iho, nā mea waiwai ...) a hoʻihoʻi i ka ikaika o ke ola. Hiki iāʻoe ke "hōʻeha iāʻoe iho", kūpono i ka make aʻike hou i ka mea iʻikeʻoleʻia o ka mea e hana nei. Eia kekahi,ʻo ke kaumaha o ke kaumaha ke kumu o ka lokomaikaʻi a me ka nānā aku o nā kānaka'ē aʻe - a uaʻoi aku ka palekana.

ʻO ka hauʻoli


ka manaʻo i makemake nuiʻia. ʻO ia ka mea nāna e hoʻokuʻu i ka nui o ka ikehu, hoʻonanea i ka hoʻokuʻuʻana o nā hormones maikaʻi. Ke hopohopo nei mākou, ko mākou pono nui, ke kūʻokoʻa, ke manaʻo nei mākou e alohaʻia a alohaʻia mākou. 'Oiʻoli ka hauʻoli e like me ka mea magnet: hoʻokipa mai i nā mea'ē aʻe iā mākou a kōkua iā mākou e hōʻike i ko mākou mau manaʻo. Uaʻikeʻia nō hoʻi heʻakaʻaka aʻakaʻaka ka hopena maʻi, hoʻonui i ka palekana palekana o ke kino.

Ka manaʻo a me nā manaʻo

ʻO kekahiʻano kūlana nui o nā manaʻo,ʻo ia ka mea e maʻalahi ai iā mākou. No ka wā lōʻihi, ua hōʻemiʻia e ka'enepekema ma kekahiʻano, hoʻonohoʻia ma lalo o ka manaʻo noʻonoʻo. Ma hope o nā mea a pau, mai ka nānā aku i ka hoʻolālā, ua hānauʻia nā manaʻo i loko o ka hohonu o ka manaʻo "prehuman" a pili pili i keʻano o nā holoholona. ʻO nā keʻena hou o kaʻaha mele, ka mea,ʻo ia hoʻi, ke kuleana no nā hana o ka noʻonoʻoʻana, i ka manawa ma hope. Akā i kēia lā, uaʻikeʻia i loko o konaʻano maʻemaʻeʻole ka naʻau - e hānaiʻia e nā manaʻo. Ua hōʻoiaʻo Antonio Damasio o nā meaʻokoʻa no kaʻAmelika,ʻo kaʻike,ʻaʻole i hāpaiʻia me nā manaʻo, keʻano palekana, aʻaʻole hiki i ke kanaka huhū huhū, e hiki ai ke aʻo mai kāna mau hewa. He mea maʻalahi kaʻikeʻana a me ka hoʻomanaʻoʻana o nā keiki a me ka hoʻomanaʻo i kekahi mea hou e pili ana i ka hopena o ka manaʻo noʻonoʻo ikaika, aʻo ka mea e kamaʻilio nei, ua weheʻia ka puka i kekahi wahi hou o nā pilina pili.

ʻAʻoleʻikeʻia kaʻike me kaʻole o nā manaʻo. ʻO nā hua'ōlelo a pau, kēlā me kēia hāʻina, kaʻala, kaʻono, ke kiʻi iʻikeʻia e mākou, ua "unuhi"ʻia ma muli o ko mākou mau manaʻo. Me nā manaʻoʻole, e lilo mākou i mau mīkini a huki i kahi noho keʻanoʻole.

Ua weheweheʻo Daniʻela Goleman (Daniel Goleman) i kaʻike kepekema o "kaʻike noʻonoʻo." Ua hoʻoholoʻo ia ma ka hopena o kā mākou holomua pilikino ma muli o ka IQ,ʻo ka helu kuhikuhi o ka uluʻana o kaʻike, e like me ka heluʻana o ka naʻau (EQ). Ma muli o kaʻike o nā hoʻokolohua, ua hōʻoiaʻo ia ma kaʻoihanaʻoihana kahiʻoi aku o kaʻoihana maikaʻiʻole me nāʻano diplomas he nui, akā,ʻo ka poʻe i loaʻa nāʻano waiwai kūikawā - ka hiki ke nānā i ko lākou manaʻo a mālama i ko lākou mau manaʻo a me nā manaʻo o kekahi. I ka manawa e noiʻia ai kēlā poʻe, e kōkua iā lākou e hōʻoia i kahi pilikia, a laila e pane koke kekahi i ka paneʻana, akā "hiki i nā mea" hoʻopauʻia o ka naʻau "(me ka EQ liʻiliʻi) ke kali i kekahi mau lā no ka paneʻana i kā lākou noi ...

ʻO ka leo o kaʻikeʻole

Hōʻike ka manaʻo o Emotions iā mākou i ka mea nui e pili ana iā mākou iho a i nā mea a mākou e kamaʻilio nei, a no laila pono lākou e hilinaʻi, e hoʻolohe iā lākou a hilinaʻi iā lākou. I ka nānā muaʻana, manaʻoʻia heʻano kūikawā likeʻole kēia i kaʻike pilikino o ka hapanui o mākou:ʻoi aku i ka manawa hoʻokahi mākou i hewa, hele wāwae i nā manawa. Ua ho'ākākaʻia ka loea nui loa o Germanʻo Max Scheler (Max Scheler) i kēia kū'ē'ē ma o ka nohoʻana o nāʻano manaʻoʻelua. Ma kekahiʻaoʻao, aia nā manaʻo hoʻoholo, e hana like me keʻano o ka paʻiʻana. Keʻike mākou i ka hauʻoli, ua hauʻoli mākou, hiki iā mākou ke hoʻomaha,ʻaʻole mākou e hopohopo nui,ʻo ia hoʻi he hiki iā mākou keʻike i ka "ʻoi aʻe ola". Inā hōʻeha a hoʻonāukiuki paha kekahi mea iā mākou, aneane hiki keʻoluʻolu i ke kino ua nele mākou i ke olakino, ikehu - "wahi o ke ola." Hoʻokaʻaʻike i nā manaʻo e hōʻike i nā mea nui e pili ana i ke kūlana o ka mea e hana nei no koʻu olakino, koʻu ola pono. Akā,ʻaʻole pono ke hilinaʻiʻana i kēlā mau manaʻo (e hele pinepine mai ka'ōpiopio) i ka hoʻoholoʻana, he mea nui e hiki iā lākou ke hoʻoneʻe iā lākou, e kau i nā pale.

Akā, aia kekahiʻanoʻano - nā hiʻohiʻona mamao loa. ʻAʻole lākou i pili pono i ko kākou kūlana o kēia manawa, akā, loaʻa iā lākou kahi mea koʻikoʻi e pili ana i ka mea'ē aʻe. Heʻike naʻau kēia iʻikeʻia e nā mea a pau. ʻO kēia ka mea e hāpai iā mākou e nīnau i kahi mea i alohaʻia: "Ua hanaʻia paha kekahi mea iāʻoe?" A kauoha paha: "Pono kākou e kāhea ma ka hale!"ʻAʻole lākou e aʻo iā mākou e hoʻolohe i nā manaʻo lōʻihi, akā eʻae mai iā mākou e nānā koke i ka lewa ma kahi hui kanaka, kahi kūkā a kūlana paha. Ināʻoe e hoʻi i kou ola, eʻike pahaʻoe ua hoʻoholoʻia nā hoʻoholo kūpono loa a pololei i loko o ka hopena, e hilinaʻi ana i kahi o nā manaʻo: pololei nā wehewehe pololei i ka wā ma hope.

Ponoʻoe e hilinaʻi i kou mau manaʻo a pono e aʻoʻia, aʻoʻia. He mea nui wale wale nōʻaʻole e hoʻopili i nā manaʻo e pili ana iā mākou ma ke kino, me nā poʻe lōʻihi e kamaʻilio ana no kekahi kanaka'ē aʻe.

ʻO ka Voltage kiʻekiʻe

I ka nui o ka ikaika o nā mea iʻikeʻia, aia mākou i nā mechanism o ka palekana no kaʻike - aʻaʻole mākou eʻike i kekahi mea'ē aʻe. ʻO ke kūpilikiʻi, ka manaʻoʻole, ka pupule - no laila e nānā mai ana i waho, a mai loko mai o ka mea i hanaʻole ai ka mea e like me ka anesthesia. Ke hoʻopilikiaʻia ka manaʻo e lilo ai mākou i ke kino, eʻoki ana i ka pilina ma waena o kaʻike a me ka hopena.

I kekahi manawa, hoʻololi keʻano o ka naʻau. ʻO ke kaumaha i kekahi manawa keʻano o ka hauʻoli euphoric; hauʻoli - me ka waimaka; i kekahi manawa e hiki iā kāua keʻakaʻaka me ka leo nui - ināʻaʻoleʻo ka manaʻo hopohopo e uhaʻi iā mākou. ʻO nā hana o ka palekana no ka hoʻonaʻauaoʻana e hoʻopau ai i ko mākou mau mākau a me ko ke kino kino a kokoke i nā manawa a pau e lilo i meaʻole: i kekahi manawa eʻoki ai nā manaʻo maoli i loko o mākou. ʻO ka poʻe i hūnā pono i ko lākou mau manaʻo, ua hoʻokūpaʻaʻia lākou. Hiki iāʻoe keʻakaʻaka i kaʻakaʻaka, pāʻani i ka huhū, hoʻopunipuni e pili ana i kou mau manaʻo maoli, akā,ʻaʻole hiki iāʻoe ke hoʻohālike mau loa aku: hiki koke a ma hope paha e puka mai lākou. No laila, maikaʻi ka hiki ke lawe iā lākou e like me lākou.

Nā hana no nā 'ano

Hikiʻoleʻoe i ka huhū aiʻole ka hoʻomaʻamaʻaʻole,ʻikeʻole, aiʻole i ka maʻi pīhoihoi ... E ho'āʻoʻoe e mālama i kekahi mau hana maʻalahi e kōkua i ka hoʻohuiʻana i kou mau manaʻo.

ʻAʻoleʻoe i hoʻokomo

Ke pale neiʻoe,ʻaʻole eʻae ana iāʻoe iho e hōʻike i ka huhū aʻaʻole hoʻi i ka hauʻoli ... He kumu kēia o kāu hanaʻaʻohe mea maʻalahi keʻike. ʻO kaʻaoʻao'ē aʻe,ʻo ka "hoʻokuʻu" iāʻoe iho, e wehe i kou mau manaʻo.

1. E ho'āʻo e wehewehe i nā manaʻo ma ka hana.
He mea nui nā'ōlelo, akā, 90% o ko mākou mau manaʻo ke hōʻikeʻia e ka hiʻohiʻona, ke kino. ʻO ke anuanu, ke kuʻi, nā hana -ʻo kahi haʻahaʻa o nā poʻohiwi e kamaʻilio nei no ko kākou manaʻo i ka mea e hana nei ma mua o nā kūkā lōʻihi ...

2. Eʻike i ke ola o nā manaʻo.
Inā makaʻu ke keiki i nā'īlio hae, he meaʻole ia e hōʻoia iā iaʻaʻole i loaʻa i loko o ko mākou ululāʻau. ʻO kaʻaeʻana i kona mau manaʻo, hiki i nā mākua ke nīnau: "He aha kaʻu e hana ai e hoʻomaha ai iāʻoe?"ʻO ka makaʻuʻaʻoleʻo ia he hilahila,ʻaʻole pono e hilahila kekahi i ka makaʻu. ʻAʻohe o ko mākou mau manaʻo e weliweli,ʻo lākou nā mea kōkua,ʻaʻole mākou e kali pinepine no kahi hana kolohe.

3. E mālama i kahi leka.
Ua like ia me ka haʻiʻana i kou mau manaʻo me kahi hoaaloha. ʻO kēia moʻolelo i kākauʻia e kōkua ai e hoʻomanaʻo i nā manaʻo e hoʻopoinaʻia, e noʻonoʻo e pili ana iā lākou, e hoʻonui i kahi manaʻo e pili ana iā lākou.

Pauʻoe i ka makaʻu

ʻO ke kiʻekiʻe o nā "mākia" (ʻo ia hoʻi,ʻo ka nui o ka lilo i ka lanakila a me ka nui o ka uku no ka lanakilaʻana),ʻo kaʻoi aʻe o kou hopohopo. Ke hopohopo nui neiʻoe i ka hikiʻole i kāu e noʻonoʻo nei i nā meaʻino loa a hāʻule kou mau lima. ʻO kaʻaoʻao'ē aʻe,ʻo ia ke hōʻoia i kou mau manaʻo a lanakila ma luna o ka "pōpō" o ka makemake.

1. E nānā i kahi i ka wā i hala i ka wā e hiki ai i ka manaʻo o ka poʻe popū i ka manawa o ka weliweli.
ʻO wai ka mea e like me ka makaʻu iāʻoe? Malia paha ke kumu nāna i hōʻeha iāʻoe i ka wā kamaliʻi, aiʻole he kanaka nohoʻole nāna i hāʻawi iāʻoe i kahi hele? Ke pale nei nā pilikia a pau i loko o mākou i ka hoʻomanaʻo no nā mea a mākou iʻike ai ma mua, pinepine i nā makahikiʻeono mua o ke ola. A eia hou ka manaʻo o ka makaʻu hikiʻole iā mākou ke lanakila ke hoʻi mai iā mākou.

2. Hoʻopi maikaʻi.
E kau i kou nānāʻana i kou hanuʻana: e hoʻonui i ka hana me ka pōkole i ka hanu no ka paleʻana i ke kaumaha o kou naʻau.

3. E hoʻomanaʻo i kāu mau hana.
Pehea pehea, e like ai, peheaʻoe i hele ai i ka hoʻokolokolo a lanakila paha i kahi hoaaloha papa. Ma muli o nā lanakila i hala a me nā manaʻo e pili ana i ka leʻaleʻa, hiki iāʻoe ke lanakila i ka makemake eʻike i nā hanana pōʻino o nā hanana i hāpaiʻoleʻia.

4. E hoʻomākaukau no ka ho'āʻo.
E noʻonoʻo i nā mea likeʻole o ka hopena, e hoʻoholo i nā mea āu e makemake ai e hoʻokō i kekahi hihia, a me nā mea āu e hāʻawi ai ...ʻO kēia ka mea e kōkua iāʻoe i ka hoʻoponoponoʻana i kou mau manaʻo.

5. E nānā i ka mea maʻamau, akā,ʻaʻole i kūpono i nā maka, akā, i ka piko ma waena o lākou.
Hiki iāʻoe ke nānā aku i kāu mea e'ōlelo ai, aʻaʻole ma luna o ka mea āu e heluhelu nei i mua o kona mau maka ...

Ua huhūʻoe

ʻO kaʻaoʻao'ē aʻe,ʻo ia hoʻi ka aʻoʻana e loaʻa kou manaʻo a mālama i ke kūlana o ka hihia.

1. Mai'ākoakoa i nā kuleana.
ʻO ka nui o kāu mālamaʻana iā lākou i loko o kou iho,ʻo kaʻoi aku ka mea e loaʻa ai iāʻoe ka lilo. I ka'ōleloʻana no kāu mau koi, kōkuaʻoe iāʻoe iho e pale i ka hopena o ka huhū huhū.

2. E aʻo pono e hōʻike i kou mau manaʻo.
Kākau i ka manaʻo e hoʻopilikia iāʻoe. Me ka hōʻeha a me ka hoʻopaʻi paha, e haʻi akāka aku: "He pilikia kaʻu e hana nei, ua hoʻoholo wau aʻaʻoleʻike i ka mea e hana ai."

3. Hoʻomaha.
Pono ka lolo e hoʻoholo a hoʻoholo i ke kūlana. E hoʻomaha i ka plexus lā: e hoʻomaha nui, e paʻa i kou hanu no nā kekona kekona, exhale a kali ma mua o kou hanuʻana. Mai kēlā manawa ai kēia manawa, e pani i kou mau maka no 2-3 maukona:ʻo ka hoʻohuliʻana i nā hōʻailonaʻike e ho'ēmi ana i ka volter.

4. Ka hana "X, Y, Z".
Ke aʻo neiʻo Haim Ginott i nā'ōlelo o ka'ōlelo Hawaiʻi e kūkulu i kāna mau'ōlelo e pili ana i ke kumukūʻai: "I ka wā i hana aiʻoe (X), uaʻike wau (a) Y, ai kēlā manawa ua makemake au iāʻoe e hana (a) Z." Eia kekahi laʻana: "I kou hōʻinoʻana iaʻu no ka wāʻelemakule, ua hewa wau. E ahoʻoe e launa mai iaʻu ma mua o ka hōʻinoʻana iaʻu. "

5. E hoʻopaʻa i kāu lima kōkua.
Ma mua o ka paneʻana i ka huhū i ka huhū, e nīnau i ka "mea hakakā": "He mea hewa paha kāu?" A iʻole e hāʻawi aku iā ia i ka loiloi: "Ke hoʻomaka wau e hopohopo, e hoʻomaha, e hoʻomaha."

ʻOʻoe ke kuʻiʻole

Hiki iāʻoe keʻano like me ka naʻau a me ka'ōlelo hōʻino, a me ka mahalo. ʻO kaʻaoʻao'ē aʻe,ʻo ia ka hoʻokumuʻana i kahi pilina pili me nā kānaka.

1. Mai piʻiʻoe ma luna ou.
Ponoʻoe e hopohopoʻole i ka manaʻo o kekahi poʻe e pili ana iāʻoe. E ho'āʻo e "haʻalele" i kahi liʻiliʻi mai ou aku a hōʻike i ke aloha (empathy). E aʻo e hoʻokomo iāʻoe iho ma nā kāmaʻa o kekahi kanaka. He aha kona manaʻo? He aha ka mea e hana nei? ʻO keʻano o ka hoʻololi i ka nānā aku e kōkua i ka hoʻololiʻana i ka laulā pili.

2. Mai paio i nā mea a pau e aloha iāʻoe.
I kekahi manawa pono e loaʻa iāʻoe ka manawa aʻaeʻoeʻaʻole kekahi e makemake i kāu mau hana, akā, e hoʻokō kekahi i ka ola. He mea hikiʻole ke hōʻole i nā hōʻikeʻike o ka hakakā, antipathy, kaʻole o nā hua'ōlelo. ʻO ka hoʻomaopopoʻana iāʻoe e hoʻomaopopo i kēia,ʻo ka maʻalahi ka hiki iāʻoe keʻae aku, aʻo ka mea'ē aʻe e paʻakikī loa ia e hoʻopunipuni iāʻoe.

3. E ho'āʻo i ka loaʻaʻana o nā "kumu" ho'āla.
E hana i kahi papa inoa o nāʻano i pilikia loa aiʻoe, a me nā hua'ōlelo e hoʻonāukiuki i kāu kūponoʻole. Ke kū hou nei me lākou, hiki iāʻoe ke aʻo iā lākou aʻaʻole e nalowale.

4. E hōʻole i nā māmala'ōlelo kiko'ī.
Ke noi wau iaʻu iho ma kahi o ka'ōlelo ("Pono wau e hana!") A iʻole kekahi keiki liʻiliʻi ("Ua maopopo wau e ola wau i koʻu ola hoʻokahi (no) ...")ʻaʻoleʻoe e pōmaikaʻi: uaʻikeʻoe i ke kaumaha o ka hewa no kou pilikia, a hoʻonāwaliwali kēia i kāu ikaika aʻaʻole hoʻi e hāʻawi i ke kani i ka lanakila.