ʻO ka maʻi Asperger e pili ana i nāʻano autism, ma ka liʻiliʻi,ʻo ia ka mea i kuhikuhiʻia ma nā puke lapaʻau. Keʻikeʻia nei kēiaʻano maʻiʻole i ka manawa'ōpio ma waena o nā makahiki 4 a me 11. Hiki ke'ōleloʻia ua hōʻikeʻia ka Asperger Syndrome i kaʻikeʻana o kekahi kanaka no ka honua ma nā hana kūlohelohe kūponoʻole, a me ka manaʻoʻole i kaʻaeʻana. ʻO nā kānaka i loaʻa kēia pilikia eʻike i kekahi mau pilikia maʻekolu mau wahi: ka pilina kanaka, ka pilikanaka a me ka pilina pilikanaka.
No ka hoʻoholoʻana i ka nānā muaʻana i ke kanaka i loaʻa i ka maʻi o Asperger aiʻole,ʻoiai,ʻo ia hoʻi i kapaʻiaʻo "disability disorder", ua aneane hikiʻole. ʻAʻole kēia mau meaʻino iʻikeʻia e kēia poʻe, hiki iāʻoe ke hoʻomaopopo i ke kūʻana o ka maʻi ma ka papahana wale nō. I loko o nā kumu lāʻau lapaʻau, ua hoʻohālikeʻia kēia maʻi e like me ka uhakiʻana i ka pilina pilikino, e pili pono ana i ka hana maʻamau a kēlā me kēia i loko o ka hana o kona ola.
ʻO nā pilikia nui
Pono eʻike i ka poʻe i loaʻa i ka maʻi o Asperger e hiki ke alakaʻi i kahi ola maʻamau a piha i ka hanaʻana i nā kūlana maikaʻi loa no lākou. ʻOiai ua manaʻo nā kānakaʻepekema he nui loa ka maʻi o ka maʻi me ka autism, no ka mea, hiki i ka poʻe me ka maʻi Asperger ke hoʻopau pinepineʻia, ke hōʻike nei ke kiʻi nui e pili ana kēia maʻi i ka haunaele o ka pilina pilikanaka. He nui ka poʻe iʻikeʻia me ka maʻi o Asperger i ke keiki, i ko lākou uluʻana, ua loli aʻoi aku ka nui o ka nohoʻana i loko o kaʻahahui a hāʻule kekahi mau hōʻailona ma hope.
ʻO kaʻoiaʻiʻo,ʻo nā pilikia nui o ia poʻe keʻano penei:
- nā pilikia me ka noʻonoʻo kanaka - hikiʻole iā lākou ke hoʻomaopopo pono i ka'ōlelo a nā poʻe'ē aʻe, hikiʻole ke hoʻomanaʻo i ka holomua o nā hanana, a me nā pilina, he mea paʻakikī iā lākou ke ho'ākāka i nā manaʻo a me nā manaʻo o haʻi. ʻO nā poʻe me Asperger's Syndrome e hoʻomaopopo i nā mea a pau maoli, mai hana i nā meaʻawaʻawa aʻikeʻole paha i keʻano o nā hua'ōlelo pale ('ōlelo'ōlelo'ōlelo a me nā aphorisms);
- nā pilikia me ka pilina pilikino - hiki i kēia poʻe ke makemake e kamaʻilio, akā, no ka maʻi o lākou eʻike mau ana i nā pilikia like. Hikiʻole iā lākou ka pilina aloha,ʻaʻole hiki iā lākou ke kākoʻo mau i ke kūkākūkā, hiki iā lākou ke hoʻomaka e kamaʻilio i kahi kumuhana paʻa loa a iʻole e nīnau i nā nīnau kūponoʻole. ʻO ka manawa pinepine,ʻo ka poʻe me ka maʻi o Asperger e hoʻoweliweli i nā kānaka'ē aʻe ma keʻano pilikino a kokoke i ka hoʻokokokeʻana i kahi mea'ē aʻe, hana hewa, aiʻole e wehe waleʻia me kaʻole.
- pilikia me ka pilina pilikino - hikiʻole i kēlā poʻe kānaka ke hoʻomaopopo i nā hiʻohiʻona, ke kani o ka leo a me nā leo o nā kānaka'ē aʻe. Ke'ōleloʻia nā'ōlelo paʻakikī e haʻi (e like me nā hua'ōleloʻepekema) aiʻole i ka wā e haku ai i nā hua'ōlelo paʻakikī, hikiʻole paha iā lākou ke maopopo i keʻano.
Ināʻole, hiki i kēia poʻe ke loaʻa i ka noʻonoʻo waiwai, nā taleni a me ka liloʻana i mau meaʻoihana akamai, nā kauka, nā loio a pēlā aku. ʻO ka lōʻihi o ko lākouʻike, pinepineʻole,ʻaʻole ia i emi ma mua o nā kānaka'ē aʻe. I kekahi manawa ua piʻi kahi kiʻekiʻe ma luna o ka awelika. ʻO nā'ōlelo aʻo o nā poʻe i ka hapanui o nā hihia,ʻaʻohe'ē aʻe i nā akamai o nā poʻe'ē aʻe. Eia kekahi, hiki i nā poʻe me Asperger Syndrome ke hoʻoholo i kekahi kumuhana a mea paha e pono ai ke aʻo hohonu a hohonu. I nāʻoihana e pono ai e hana i nā hana maʻamau, i kēlā me kēia lā e hana like i ka hana maʻamau, hiki i nā poʻe ke lanakila.
Nā kikowaena kikowaena
ʻO nā kānaka i kapaʻiaʻo "Asperger syndrome" e hiki ke kohoʻia mai ka lehulehu no kekahi mau kumu, koe wale nō ka mea iʻikeʻia i loko o ke kaʻina hana. ʻO kēia mau hiʻohiʻona e komo pū ana: keʻano hoihoi i kekahi kumuhana, ka pukaʻana o ia mea hoʻokipa, kahi e hoʻolako ai ke kanaka i kona manawa a pau, ka makemake e'āʻiliʻili, nā pilikia noʻonoʻo (pilikia me nāʻike,ʻike, hamo a me nāʻano o nāʻanoʻano), aloha no ke kauoha a no kekahi papa hana ola .
I ka hihia mua, hiki i ka hoihoi ka hoʻoikaikaʻana i kaʻike a me nā akamai wale nō, akā, e hoʻokūpaʻa i ka pilina pilikino, ināʻoi aku ka pilina o kekahi kanaka me keʻano o ka poʻe a me ke kaiāulu paha. ʻO kēia "hoʻoponopono" hiki ke ulu i kahi hohonu hohonu, a ma hope ma keʻoihana. ʻO ke aloha o kekahi kumu a me ka hoʻonohonohoʻana, hiki iā ia ke hoʻokuʻu wale aku i nā kānaka me ka maʻi kīpilikia mai ka pilikia a me ka makaʻu, no ka mea, keʻike nei lākou iā mākou a me ke ao ma kekahiʻano'ē aʻe, me ko lākou mau maka pono'ī a keʻike nei lākou he nui ka weliweli.
Hiki i nā pilikia o kaʻike ke hōʻike iā lākou iho i nā mea i hoʻonuiʻia aiʻole i ka hopena, ma kaʻikeʻana i ka nānāʻana, ka honi, ka loheʻana. ʻO kahi laʻana, leo nui loa, hiki i nā kala keʻokeʻo ke hoʻohina i ka makaʻu a me ka pilikia. Eia nō hoʻi kēia poʻe eʻike nei i nā pilikia me ke kaumaha o ko lākou mau kino,ʻaʻole lākou e pale maikaʻi iā lākou iho,ʻaʻole lākou e hoʻopili pinepine i kahi e hiki ai iā lākou ke hoʻokokoke i nā mea'ē aʻe. Eia kekahi, he pinepine ka poʻe iʻaʻaʻole i ka paʻana, hiki i nā poʻe me ke kūpikipiki kūpilikiʻi keʻike i ka pilikia maoli mai kēlā mau paʻi.
Hiki paha ke ho'ōla?
ʻO kēia maʻi iʻike pinepineʻia i ka wā kamaliʻi a ua koiʻia ke kanaka e noho me ia i kona ola a pau. I kekahi manawa i ka uluʻana o nā kānaka i nā hōʻailona, akā, hikiʻole ke ho'ōla loa i ka maʻi. ʻO nā lāʻau lapaʻau e hiki ai ke "ho'ōla" i kēia manawa,ʻaʻohe. Hiki ke hoʻohana wale i nāʻano lapaʻau lāʻauʻole e ola ai, akā e hiki iā ia ke kākoʻo i kahi kanaka ma ka moku'āina kokoke loa i keʻano o ka poʻe olakino. Hiki i kēia mauʻano ke hoʻonui i ka maikaʻi o ke ola o kekahi kanaka, a me ke kōkuaʻana iā ia e hoʻomohala i nā mākau a me nā mana. ʻO nāʻano o kēiaʻano,ʻo ia hoʻi: ke kālaihana-behavioral psychotherapy, nā hana physiotherapy e hoʻonui ai i ka hoʻohuiʻana i nā neʻeʻana, ka hoʻonaʻauaoʻana i nā mākau pilikanaka. Inā pono, e mālama i nā maʻi concomitant, e like me ke kaumaha, ke kaumaha, neurosis, ke hanaʻia hoʻi.